علی اردلان
محرمانه
شماره سند:776
تاریخ: 24ژوئیه1979-2مرداد1358
از: سفارت آمریکا درتهران
به: وزارت خارجه درواشینگتن دی؛سی
گزارشگر: مارک جانسون
موضوع: دیداربا وزیر دارایی اردلان
1- تمام متن محرمانه است.
علی اردلان
محرمانه
شماره سند:776
تاریخ: 24ژوئیه1979-2مرداد1358
از: سفارت آمریکا درتهران
به: وزارت خارجه درواشینگتن دی؛سی
گزارشگر: مارک جانسون
موضوع: دیداربا وزیر دارایی اردلان
1- تمام متن محرمانه است.
2- کاردار به اتفاق مقام میهمان وزارت(خارجه آمریکا) به دیدار وزیردارایی علی اردلان در تاریخ 23 ژوئیه رفت. اردلان توسط معاون وزیر(دارایی) دکتر ابراهیم زاده؛ که نقش مترجم را داشت، همراهی میشد.
3- کاردار موضوع صحت را با توضیحی در مورد فهم و پذیرش انقلاب از سوی ما(آمریکایی ها) افتتاح کرد وگفت ما آماده همکاری با ایران در کار باز سازی روابط خود هستیم وحاضریم در مناطقی که ایران احساس میکند که ما می توانیم نقشی ایفا کنیم تشریک مساعی به عمل آوریم. کاردارگفت که ما دارای منافع وعلایق مشترکی همچون روابط بازرگانی هستیم که در این مورد میتوانیم در امرباز سازی کمک نمائیم.
4- اردلان درپاسخ به ملاقات کنندگان اظهار داشت که بررسی تاریخی نشان میدهد که میان ایران وآمریکا روابط مفید وطولانی وجود داشته است.خاطرات آمریکایی هایی که در اوایل انقلاب مشروطه ایران در این کشور همکاری میکردند،مورد تکریم ایرانیان است. اردلان با علاقه تمام در مورد دکتر جردن آمریکایی که در بنای کالج البرز مساعدت کردودر آنجا ایرانیان زیادی اولین تجربه آموزش عالی را بدست آوردند صحبت کرد. همینطور میهن پرستانی ؛ ایرانی؛اشخاصی چون مورگان شوستر"و"هوارد باکسرویل " را در تبریز که با آمال مردم ایران همدردی کردند،بخاطر دارند.وی با لحن واقعی گفت که این روابط گذشته برآینده اثر خواهد داشت.اردلان اظهار امیدواری کرد که گروه جدید نمایندگان آمریکا احساسات مشابهی نسبت به ایران داشته باشند.
5- سپس به موضوع ملی کردن بانکها توجه شد و وزیر تاکید کرد که منابع خارجی مورد حمایت و احترام خواهد بود وگفت که این امر هم جزء الزامات سنت اسلامی است و هم قانون دولتی .هنوز جدول زمانی برای جبران این امر تاتعیین نشده ، زیرا دولت موقت ،که از طریق یک کمیته ویژه بین دولتی عمل می کند فعلاً مشغول بررسی بانکهای مختلف است.ابراهیم زاده اضافه کرد که این کمیته اینک در آستانه ادغام 36 بانک کشور به چند بانک بزرگ ،که شاید تعدادش به 5 یا 6 بانک برسد،می باشد.
6- سپس کاردار مسئله امکان احیای اطاق بازرگانی ایران وآمریکا یا شورای بازرگانی را به عنوان راهی که ارتباط (تجاری) میان شرکتهای آمریکایی وایرانی را بهبود بخشد مطرح ساخت. اردلان گفت که او موافق چنین عملی است هرچند که مسئولیت اموری از قبیل اطاق بازرگانی وشورای تجاری با وزیر بازرگانی است،اما وزارت خانه اردلان تمایل خواهد داشت که هرنوع پیشنهادی را که در این زمینه توسط وزارت بازرگانی مطرح شود، حمایت نماید.سوال شد که با توجه به افق دورتر،آیا شخص وزیر نقشی برای کمیسیون مشترک پیش بینی میکند؟ کاردار توضیح داد که نمی خواهیم فشاربرکمیسیون وارد آوریم ولی میخواهیم نظر اردلان را بدانیم. وزیر گفت که فکر میکند این ایده اساساً خوب است، اما نظر خاصی از لحاظ زمانی در این مورد ندارد.این موضوع محتاج بررسی بوسیله دستگاههای زیربط دولت موقت است.
7- کادار قضیه شرکت تلفن آمریکایی(GTE )را به عنوان نمونه آنچه که ما سعی داشتیم اجتناب کنیم،مطرح ساخت. وزیر از این مسئله بطور کلّی آگاهی داشت اما دخالت واقعی ،دراین موضوع مورد منازعه،ندارد وامیدوار است که از طریق مذاکره مساله حل شود نه ازطریق دادگاهها ،پس از آن اردلان شروع به مطرح ساختن مطلبی نمود که گویا پیام اصلی او دراین جلسه بود(وآن اینکه ): آمریکا باید از داشتن برداشتی یا اخذ نتیجه ای در مورد ایران براساس شایعاتی که درآمریکا واروپا توسط ایرانیانی که هنگام انقلاب فرار کرده اند شایع شده است ، اجتناب ورزد . اردلان گفت که این اشخاص(ضد انقلاب)سعی دارند که اعتبار ایران را به دروغ پراکنی سست نمایند. اردلان تاکید کرد"ما بدهی های خود را تا آخرین پشیز پرداخت خواهیم کرد."
8- با عطف به اظهار نظر اردلان درمورد تصور(چهره ایران)کاردار درباره اخراج یوسف ابراهیم خبرنگار نیویورک تایمز اظهار تاسف کرد وگفت که این نوع اعمال نمیتواند به بهبود جو.کمک نماید وچهره انقلاب، درصورت ادامه اخراج روزنامه نگاران توسط ایران، خدشه دار می شود.اردلان بدون اینکه جواب مهمی بدهد موضوع را یاداشت کرد وفقط گفت این امر باید وزیرخارجه مطرح شود.
9- هرچند که این جلسه از نظر مواد مورد گفتگو کوتاه بود،ولی با لحن بسیار دوستانه برگزار شد. وزیریک چهره حرفه ای از خود نشان میدهد وعلامتی از داشتن یک شخصیت نیرومند بدست نداد. ماگمان داریم که او برای دریافت راهنمایی به معاون و مهاورش یعنی ابراهیم زاده در مورد کار کرد کمیته بانکی و باز سازی شورای بازرگانی مثبت تر بنظر میآید.
10- اظهار نظر: جلسه با یک یاداشت فارسی خاتمه یافت. هنگامی که داشتیم خارج میشدیم ،ابراهیم زاده مقام وزارت خارجه آمریکا را به کناری کشید وگفت که وی دوستانی دارد که آنها احتیاج به روادید دارد آیا ما میتوانیم برای آنها کاری انجام دهیم؟
لینکن
