تجاوزعربستان به یمن که قرار بود در چند هفته با شکست انقلابیون یمن به پایان برسد اکنون بیش از 32 ماه است که تداوم دارد و در این میان معادلات نبرد برعکس شده است .
تجاوز عربستان به یمن که قرار بود در چند هفته با شکست انقلابیون یمن به پایان برسد اکنون بیش از 32 ماه است که تداوم دارد و در این میان معادلات نبرد برعکس شده است چرا که ریاض اکنون در موضع تدافعی قرار دارد و موشک های بالستیک انصارالله ، شهرهای مختلف عربستان به ویژه پایتخت این کشور را هدف قرار داده اند. تمام این عوامل نشان دهنده فرورفتن عربستان در باتلاق یمن است. به همین دلیل عربستان به دنبال آن است تا خروجی آبرومندانه از این بحران داشته باشد. در ادامه به چند نمونه از نشانه های عقب نشینی احتمالی عربستان از یمن خواهیم پرداخت.
خبرگزاری فارس
اختلافات امارات و عربستان در جنوب یمن
عربستان و امارات هرچند در موضوع یمن با هم علیه انقلابیون این کشور در یک جبهه قرار گرفته اند اما از همان ابتدا تفاوت های اساسی در زمینه منافع داشتند. طبق یک اتحاد نانوشته، عربستان حوزه فعالیت خود را شمال یمن و امارات نیز جنوب یمن مشخص کرده است. اما شکست های متعدد عربستان در شمال یمن از انصارالله باعث شده است تا ریاض تمرکز خود را بر مناطق جنوبی یمن بگذارد که همین مسئله باعث تقابل ریاض و ابوظبی شده است.
در همین ارتباط هنگامی که طی روزهای گذشته رسانه های یمنی اعلام کردند که عبد ربه منصور هادی رئیس جمهور مستعفی و فراری بار دیگر به سران عربستان از تمایل خود برای بازگشت به عدن گفته و ریاض جواب داده که امارات به دلیل اینکه زمان را مناسب نمیبیند با این کار مخالف است. به دنبال مخالفت امارات، رسانههای طرفدار منصور هادی و حزب الاصلاح بار دیگر امارات را به کارشکنی بر علیه عملکرد "دولت قانونی" یمن متهم کردند. رسانههای امارات برای اولین بار از زمان ملاقات محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی با محمد الیدومی، رئیس حزب الاصلاح در 13 دسامبر گذشته در ریاض موج حمله به حزب اخوانی الاصلاح را از سر گرفتند. [1]
تشدید اختلافات دو کشور به ژوئن سال 2016 بر می گردد که اختلافات عربستان و امارات در یمن بالا گرفت و بهدنبال آن، مقامات ابوظبی از سطح همکاری خود با ائتلاف سعودی علیه یمن تا حدود زیادی کاستند. اختلافات میان عربستان و امارات ازآنجا آغاز شد که منصور هادی خالد بحاح، نخستوزیر دولت فراری و مستعفی خود را که البته مورد حمایت مقامات امارات بود، از کار برکنار کرد. پس از برکناری وی، فردی به نام ژنرال الأحمر به جای بحاح در پست نخستوزیری قرار گرفت که به سرسپردگی به عربستان سعودی معروف بود. این اقدام منصور هادی، خشم مقامات ابوظبی را برانگیخت و موجب شد آنها به سهم خواهی در قبال نقشآفرینی خود در قالب ائتلاف سعودی، روی آورند. به دنبال این مسئله تقابل دو کشور شکلی جدی به خود گرفت و حتی در برهه هایی احتمال خروج امارات از یمن نیز مطرح شده است.
در روزهای اخیر نیز خبر مهم دیگری مطرح شده است که همین مسئله احتمال عقب نشینی عربستان و حرکت به سمت پایان دادن به جنگ را بسیار بیشتر کرده است. «رهبران جنوبی یمن» و «شورای انتقالی جنوب» که تحت حمایت امارات قرار دارند، در اعتراض به «فساد» مسئولان دولت مستعفی وابسته به عربستان، نشستی در «عدن» برگزار و در این شهر حالت فوقالعاده اعلام کردند. سران جنوبی در این جلسه خواستار براندازی دولت «عبدربه منصور هادی» رئیسجمهور مستعفی یمن شدند. منصور هادی اکنون مقیم عربستان است.در این نشست بیانیهای با عنوان «حالت فوقالعاده» در عدن و آغاز تدابیر برای «براندازی دولت قانونی» به ریاست «احمد بن دغر» پس از متهم کردن او به «فساد» صادر شد. این مسئله بسیار مهم است چرا که عربستان تمام اهداف خود در یمن را با وجود عبدربه منصورهادی دنبال می کند و مخالفت امارات با وی می تواند چالشی جدید در یمن ایجاد کند و قدرت متجاوزان به یمن را بسیار کاهش دهد.
استمداد عربستان از نظامیان آمریکای لاتین
هزینه های زیاد جنگ یمن، تهدیدات موشکی انصارالله علیه عربستان، تشدید اختلافات امارات و عربستان در جنوب یمن، به راه افتادن موج اعتراض های علیه عربستان و ... همه باعث شده است تا عربستان به نوعی به دنبال بستن پرونده یمن باشد. به ویژه اینکه اخیرا آلمان به عنوان یکی از مهمترین کشورهای صادر کننده سلاح به عربستان اعلام کرد که صادرات سلاح به کشورهایی مانند امارات و عربستان که به یمن حمله کرده اند ممنوع است. در این شرایط نشانه هایی از خروج احتمالی عربستان از یمن دیده می شود.
تلویزیون ام. بی. سی آمریکا اعلام کرد، مقام های عربستان در جنگ یمن شکست خورده اند و نیروهای ارتش این کشور از جمله افسران بلند پایه آن آسیب های فراوانی دیده اند. بسیاری از فرماندهان نظامی و افسران عربستان آمار واقعی تعداد کشته شدگان را اعلام نکرده اند، روزانه 10 تا 20 نفر از نیروهای عربستان در این جنگ به هلاکت رسیده اند. عربستان بیشتر از این نمی تواند شکست نظامی را تحمل کند. افزون بر این، نیروهایی که در این جنگ با عربستان می جنگیدند و با اشغال یمن توسط این کشور مخالف بودند در برخی از روزها 4 تا 5 تانک این کشور را هدف قرار می دادند. از این رو، عربستان تصمیم گرفته است نیروهای خود را از یمن عقب بکشد و اکنون نیروهای بازنشسته کشورهای آمریکای لاتین را جایگزین نیروهای خود می کند و به هر یک از این نیروها 4 تا 5 هزار دلار حقوق می دهد تا در یمن بجنگند. طبق این گزارش، این نیروهای بازنشسته 250 دلار حقوق بازنشستگی دریافت می کنند اما عربستان با دادن حقوق بالا تلاش می کند بیش از 10 هزار نیرو را از آمریکای لاتین به این جنگ بیاورد. ام. بی. سی در پایان تاکید کرد، عربستان بدون اینکه اعلام کند با این شیوه تلاش می کند از جنگ یمن عقب نشینی کند.[2]
پایان سخن
جنگ یمن به درستی فاجعه ای برای سیاست خارجی و سابقه فعالیت های مداخله جویانه عربستان در منطقه به شمار می رود. چرا که یکی از ثروتمندترین کشورهای منطقه که به انواع سلاح های مدرن مجهز بوده به فقیرترین کشور عربی حمله کرده است و نتیجه ای جز شکست برای ریاض به دست نیامده است. از این رو عربستان به دلیل صدمات این شکست برای وجه خود به صورت دوره ای ایران را متهم به حمایت از انصارالله و تامین موشک های این گروه کرده است تا به نوعی رقیب خود را ایرانِ قدرتمند معرفی کند و بدین وسیله از پیامدهای این شکست برای وجهه خود بکاهد. محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد و در واقع رهبر عملی عربستان در زمینه های مختلف شکست های متعددی را تجربه کرده و حتی در زمینه اقتصادی برخی خبرها حکایت از این دارند که وی به دنبال دریافت 10 میلیارد دلار وام از کشورهای مختلف است. تمام این مسائل حکایت از رهبری ناموفق وی در سه سال گذشته را دارد. به همین دلیل عربستان به دنبال آن است تا مهمترین پرونده کنونی و چالش اصلی سیاست خارجی خود را به نوعی آبرومندانه خاتمه دهد. به همین دلیل به نظر می رسد عربستان سعی دارد که با استخدام نظامیان آمریکای لاتین به تدریج نیروهای خود را از یمن خارج کند. استقرار این نیروهای خارجی در یمن نیز تنها به دلیل کنترل افکار عمومی خواهد بود چرا که ریاض به خوبی می د اند همان گونه که نظامیان سودانی، سنگالی و بلک واتر نتوانستند در یمن به موفقیتی برسند نظامیان آمریکای لاتین نیز نیروهای از پیش شکست خورده هستند.